‘Duurzaamheid? Dat is vooral een kwestie van gezond verstand’

Stappen zetten richting duurzaamheid is niet altijd eenvoudig. Om collega-schrijnwerkers te inspireren, deelt Jos Heylen zijn ervaring. In 2019 verhuisde hij naar een vooruitstrevend bedrijfsgebouw dat duurzamer was dan de normen toen voorschreven. Er vallen heel wat lessen te trekken voor het verduurzamen van je kantoor- en productieruimte.

Heylen zit meer dan veertig jaar in het vak en bijt zich graag vast in technisch uitdagende projecten. Hij legt zich vooral toe op exclusieve interieurs en totaalafwerkingen van particuliere woningen en villa’s. Zijn bedrijf blijft jaar na jaar groeien en telt intussen 34 medewerkers die, in samenspraak met architecten of voor particuliere klanten, uitdagende maatwerkprojecten tot een goed einde brengen.

Wat betekent duurzaamheid voor jou?

“Ik wil mezelf niet per se als ‘groene jongen’ profileren, maar ik ben er wel van overtuigd dat inzetten op duurzaamheid de enige weg is naar een toekomstgerichte onderneming. Daarom ben ik een stuk verder gegaan dan strikt noodzakelijk was.

Ik laat me evenwel niet alleen leiden door mijn persoonlijke overtuiging, maar ook door economische overwegingen. Daarom verwarmen we voorlopig nog met gas. Dat had ik sowieso nodig voor de spuitcabine, en het was op dat moment niet rendabel om ook nog een warmtepomp te installeren. We hebben wel alles voorzien om later makkelijk over te schakelen. Onlangs zag ik hoe een collega zijn vloerverwarming grotendeels aanstuurt via restwarmte van de compressor. Die piste zullen we ook bekijken wanneer onze compressor aan vervanging toe is.

Doordat het gebouw zo goed geïsoleerd is, ligt ons verbruik trouwens heel laag. We verbruiken minstens een derde minder dan in het vorige atelier, hoewel de productieruimte nu drie keer zo groot is.”

Kan je toelichten wat jullie gebouw verder duurzaam maakt?

“Dat begint al bij zo compact mogelijk bouwen om zo min mogelijk grondoppervlakte in te nemen. We benutten de hoogte optimaal. Het kantoor telt drie bouwlagen, en in de productieruimte zijn er twee. De machines staan beneden. Boven stockeren we toestellen, lades en beslag en is er een automatisch platenmagazijn.

We hebben ook geïnvesteerd in een energetisch performante gebouwschil. Het gebouw is bijzonder goed geïsoleerd, en de burelen kregen driedubbele beglazing. In de productie installeerden we vloerverwarming. Dat is atypisch, maar heel energiezuinig. Ook al gaan de poorten regelmatig open, de temperatuur blijft vrijwel constant. Dankzij die ingrepen besparen we fors op onze energiekosten.

Elektriciteit wekken we op met 350 zonnepanelen. We hebben een hoogspanningscabine en injecteren de overtollige stroom op het net. Tot voor kort leverde dit op, maar tegenwoordig moeten we hier tijdens piekmomenten voor betalen. Daarom wil ik investeren in een energiemanagementsysteem en batterijopslag.

Ons machinepark is sterk geautomatiseerd. De machines verbruiken veel minder energie dan hun voorgangers. Je zou ervan opkijken hoeveel je kan besparen door te automatiseren en je productie efficiënt te organiseren. Als je dezelfde stukken sneller maakt, bespaar je ook energie.”

Heb je nog andere energiezuinige keuzes gemaakt?

“We installeerden ledverlichting met bewegingssensoren en daglichtsturing. Er brandt nooit licht wanneer het niet nodig is. Iets wat veel collega’s niet beseffen, is hoeveel je kan besparen door je perslucht- en stofafzuigingsinstallatie te optimaliseren. Je leverancier kan testen of je met lekken zit en of je compressor nog performant is. Zelfs op installaties die nog maar een jaar of acht oud zijn, kan je vaak tot dertig procent besparen.

Onze stofafzuiging is frequentiegestuurd en werkt met elektrisch aangestuurde kleppen. Als een machine niet gebruikt wordt, sluit de klep automatisch zodat de installatie niet meer verbruikt dan nodig. Zo’n investering verdien je snel terug.”

Ga je ook bewust op zoek naar milieuvriendelijke materialen?

“Dat speelt zeker mee in onze leverancierskeuze. We gaan altijd voor hout en plaatmaterialen die formaldehydevrij of -arm zijn en een FSC- of PEFC-label dragen. Als producten gerecycleerd materiaal bevatten en duurzaam verpakt zijn, is dat een pluspunt. Kwaliteit komt wel op de eerste plaats. Waar mogelijk gebruiken we watergedragen lak, maar voor sommige toepassingen kunnen we voorlopig niet buiten solventgedragen lak.

Onze afvalverwerking nemen we ook serieus. Meer dan achttien afvalstromen worden strikt gescheiden en het merendeel wordt circulair verwerkt. In onze bestelwagens staan verschillende emmers om meteen aan de bron te sorteren. Ik vind het belangrijk om zorg te dragen voor onze omgeving en de toekomstige generaties.”

Ben je aangesloten bij bepaalde initiatieven of labels zodat je zeker vooruitgang boekt?

“Nee, de administratieve rompslomp houdt me tegen. Het gaat mij niet om externe erkenning of labels, ik doe dit vanuit overtuiging. Ik besef wel dat ook wij binnenkort zullen moeten aantonen dat we duurzaam bezig zijn. Ik denk niet dat we dan veel bijkomende stappen zullen moeten zetten, maar zie wel op tegen de administratie die erbij komt kijken. En ja, ik zou dat kunnen uitbesteden, maar mezelf kennende wil ik er dan toch weer het fijne van weten en doe ik het dus beter zelf.”

Hoe kijk je naar de toekomst?

“Het is altijd mijn ambitie geweest om in de kopgroep van mijn vakgebied te zitten. Voor mij betekent dat investeren in automatisering en digitalisering, maar evengoed in duurzaamheid. Ik denk dat je daar vandaag wel aandacht aan moet besteden. We zullen dus stappen blijven zetten, zoals investeren in een batterij, een warmtepomp en de verdere elektrificatie van ons machinepark en onze logistiek.”